Kornel Makuszyński, urodzony się 8 stycznia 1884 roku w Stryju, był jedynym synem, a siódmym z kolei dzieckiem Julii z Ogonowskich i Edwarda Makuszyńskiego, emerytowanego podówczas pułkownika wojsk austriackich, pisarza gminnego kancelarii urzędu w Brzozowej koło Krosna, urzędnika galicyjskiego. Ojciec osierocił rodzinę, gdy Kornel miał 10 lat.
Makuszyński młodość spędził we Lwowie. Tu kształcił się w gimnazjum i studiował w Uniwersytecie im. Jana Kazimierza na Wydziale Filozoficznym. Tu przed I wojną światową pracował też jako kierownik literacki Teatru Miejskiego.
Makuszyński młodość spędził we Lwowie. Tu kształcił się w gimnazjum i studiował w Uniwersytecie im. Jana Kazimierza na Wydziale Filozoficznym. Tu przed I wojną światową pracował też jako kierownik literacki Teatru Miejskiego.
W wieku 14 lat zaczął pisać wiersze. Ich pierwszym recenzentem w cukierni na Skarbkowskiej 11 był Leopold Staff. Pierwsze wiersze opublikował w lwowskim dzienniku „Słowo Polskie”, mając 16 lat. Od 1904 był członkiem redakcji tego dziennika i recenzentem teatralnym. Studiował polonistykę i romanistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Podróżował do Włoch (z Janem Kasprowiczem, Staffem i Władysławem Orkanem). W 1908-1910 kontynuował studia romanistyczne na Sorbonie w Paryżu. W 1910 poznał we Lwowie studentkę Uniwersytetu Lwowskiego Emilię Bażeńską, która zaprosiła go do Burbiszek na Litwie, majątku swego brata Michała Bażeńskiego (stary ród szlachecki von Baysen-Bażeński). Makuszyński poznał okolicę, dwór i dobrze utrzymany majątek. Po roku narzeczeństwa w 1910 Emilia i Kornel pobrali się w Warszawie.
Podczas pierwszej wojny Makuszyński został wywieziony w głąb Rosji. Zwolniony z zesłania za poręką przyjaciół powrócił do kraju, by po kilku miesiącach pracy artystycznej w Teatrze Miejskim ponownie i już ostatecznie opuścić to miasto.
Do roku 1918 Makuszyński mieszkał w Kijowie i pracował jako kierownik literacki Teatru Polskiego Stanisławy Wysockiej oraz pełnił funkcję prezesa miejscowego Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy. W okresie kijowskim powstały jego pierwsze powieści.W 1918 roku Makuszyński osiadł w Warszawie. Pisywał humoreski i felietony, najpopularniejsze są jednak jego utwory dla dzieci i młodzieży.Makuszyński jest też autorem powieści o życiu cyganerii artystycznej. W 1926 roku na gruźlicę zmarła jego żona Emilia. Pochowano ją na Powązkach obok grobu Władysława Stanisława Reymonta, jej przyjaciela. 30 sierpnia 1927 Makuszyński ożenił się powtórnie ze śpiewaczką Janiną Gluzińską.
Druga wojna światowa zastała autora w Warszawie. Podczas oblężenia Warszawy w 1939 niemiecka bomba trafiła kamienicę, w której mieszkali Makuszyńscy i zniszczyła jego rękopisy oraz zbiory sztuki; sam Makuszyński ocalał cudem, jednak stracił wszystko. Podczas powstania warszawskiego współpracował z prasą powstańczą, potem przez obóz w Pruszkowie dotarł do Krakowa i w listopadzie 1944 zamieszkał na stałe w Zakopanem.
Po 1945 pisarz objęty został zakazem publikacji i poddany szykanom, co jak sam sądził związane było ze sprawą jego przyjęcia w 1937 roku do PAL (na miejsce usuniętego w atmosferze skandalu, po oskarżeniach o plagiat Wincentego Rzymowskiego, który bezpośrednio po wojnie pełnił funkcję ministra kultury). W Zakopanem żył w zapomnieniu; był jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci minionej, wrogiej epoki – dwudziestolecia międzywojennego. Zajmował niewielkie mieszkanie i żył niedostatnio; żona udzielała lekcji muzyki. Człowiek sukcesu, jeden z najweselszych i najbardziej optymistycznych pisarzy dwudziestolecia międzywojennego zderzył się z nową, nieprzyjazną rzeczywistością. Był odsuwany, ponieważ – jak twierdzili ówcześni prominenci – miał, lub mógł mieć zły wpływ na powojenną młodzież.
Zmarł 31 lipca 1953. Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. W mieście tym znajduje się też jego muzeum.
Z inicjatywy Kornela Makuszyńskiego powstało na stokach Gubałówki sanatorium dla młodzieży. Pisarz inicjował też zbiórki pieniężne na sprzęt narciarski dla najbiedniejszych dzieci. W 1930 roku odbyły się w Zakopanem pierwsze zawody "O Puchar Kornela Makuszyńskiego". Uczestniczyli w nich późniejsi mistrzowie, tacy jak Bronisław Czech czy Stanisław Marusarz.
Ciekawe artykuły:
BIBLIOGRAFIA:
Literatura dla dzieci i młodzieży:
1. 1912 Szewc Kopytko i kaczor Kwak
2. 1913 Awantury arabskie
3. 1916 Bardzo dziwne bajki (Bajka o królewnie Marysi, o czarnym łabędziu i o lodowej górze, Szewc Kopytko i kaczor Kwak, O tym jak krawiec Niteczka został królem, Dzielny Janek i jego pies)
4. 1928 O dwóch takich, co ukradli księżyc
5. 1930 Przyjaciel wesołego diabła
6. 1932 Panna z mokrą głową
7. 1933 Skrzydlaty chłopiec
8. 1933 Mały chłopiec
9. 1933 120 przygód Koziołka Matołka
1. 1912 Szewc Kopytko i kaczor Kwak
2. 1913 Awantury arabskie
3. 1916 Bardzo dziwne bajki (Bajka o królewnie Marysi, o czarnym łabędziu i o lodowej górze, Szewc Kopytko i kaczor Kwak, O tym jak krawiec Niteczka został królem, Dzielny Janek i jego pies)
4. 1928 O dwóch takich, co ukradli księżyc
5. 1930 Przyjaciel wesołego diabła
6. 1932 Panna z mokrą głową
7. 1933 Skrzydlaty chłopiec
8. 1933 Mały chłopiec
9. 1933 120 przygód Koziołka Matołka
10. 1933 Druga księga przygód Koziołka Matołka
11. 1934 Trzecia księga przygód Koziołka Matołka
12. 1934 Czwarta księga przygód Koziołka Matołka
13. 1934 Uśmiech Lwowa
14. 1935 Wyprawa pod psem
15. 1935 Wielka brama
16. 1935 Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
17. 1936 Fiki-Miki dalsze dzieje, ten kto czyta, ten się śmieje
18. 1936 Złamany miecz
11. 1934 Trzecia księga przygód Koziołka Matołka
12. 1934 Czwarta księga przygód Koziołka Matołka
13. 1934 Uśmiech Lwowa
14. 1935 Wyprawa pod psem
15. 1935 Wielka brama
16. 1935 Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
17. 1936 Fiki-Miki dalsze dzieje, ten kto czyta, ten się śmieje
18. 1936 Złamany miecz
19 1937 O wawelskim smoku
20. 1937 Awantura o Basię
21. 1937 Nowe bajki tego roku
22. 1937 Szatan z siódmej klasy
23. 1938 Wanda leży w naszej ziemi
24. 1938 Na nic płacze, na nic krzyki, koniec przygód Fiki-Miki
25. Drugie wakacje Szatana (zaginiona książka, której wydanie planowano na grudzień 1939 roku)
26. 1946 List z tamtego świata
27. 1957 Szaleństwa panny Ewy (powieść napisana w 1940)
28. 1960 Legendy krakowskie (łączne wydanie O wawelskim smoku i Wandzie)
29. 1964 Wydanie łączne Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
20. 1937 Awantura o Basię
21. 1937 Nowe bajki tego roku
22. 1937 Szatan z siódmej klasy
23. 1938 Wanda leży w naszej ziemi
24. 1938 Na nic płacze, na nic krzyki, koniec przygód Fiki-Miki
25. Drugie wakacje Szatana (zaginiona książka, której wydanie planowano na grudzień 1939 roku)
26. 1946 List z tamtego świata
27. 1957 Szaleństwa panny Ewy (powieść napisana w 1940)
28. 1960 Legendy krakowskie (łączne wydanie O wawelskim smoku i Wandzie)
29. 1964 Wydanie łączne Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
30. 1969 Wydanie łączne Przygody Koziołka Matołka
31. Człowiek znaleziony w nocy
32. O tym, jak krawiec Niteczka został królem
Literatura dla dorosłych:
31. Człowiek znaleziony w nocy
32. O tym, jak krawiec Niteczka został królem
Literatura dla dorosłych:
1. 1910 W kalejdoskopie
2. 1910 Romantyczne historie
3. 1910 Rzeczy wesołe
4. 1911 Dusze z papieru
5. 1912 Zabawa w szczęście
6. 1914 Straszliwe przygody
7. 1915 Perły i wieprze
8.1917 Po mlecznej drodze
9. 1919 Piosenki żołnierskie
10. 1919 Słońce w herbie
11. 1924 O duchach, diabłach i kobietach
12. 1924 Pieśń o Ojczyźnie
13. 1925 Orlice
14. 1925 Wycinanki
15. 1925 Bezgrzeszne lata - autobiografia
16. 1925 Romantyczne i dziwne powieści
17. 1925 Fatalna szpilka
18. 1928 Śmieszni ludzie
19. 1929 Moje listy
20. 1929 Listy zebrane
21. 1929 Żywot Pani i inne świecidełka
22. 1931 Ze środy na piątek
23. 1934 Śpiewający diabeł
24. 1939 Kartki z kalendarza
25. Ballada o św. Jerzym
26. Dziewięć kochanek kawalera Dorna
27. Radosne i smutne
28. Listy zakopiańskie
29. Listy ze Lwowa
Poezja:
1. 1908 Połów Gwiazd – pierwsza wydana książka
2. Narodziny serca
3. Poezje
4. Poezje wybrane
5. Smętne ballady
Komiksy:
1. 1939 Za króla Piasta Polska wyrasta
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz