Zbigniew Herbert, urodzony 29 października 1924 we Lwowie, – polski poeta, eseista, dramaturg, twórca słynnego cyklu poetyckiego "Pan Cogito", autor słuchowisk; kawaler Orderu Orła Białego. Z wykształcenia ekonomista, prawnik i filozof.
Pierwszych dwadzieścia lat życia, w tym okres okupacji, spędził w rodzinnym, wielokulturowym Lwowie. Następnie ukończył studia ekonomiczne w Akademii Handlowej w Krakowie i prawnicze na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Studiował też filozofię. W 1951 r. osiadł w Warszawie, skąd od roku 1958 wyruszał na kilkuletnie wyprawy do Europy Zachodniej. Pierwsze teksty publicystyczne ogłosił w roku 1948, pierwsze utwory poetyckie w roku 1951, ale za właściwy debiut poetycki uważał wydany w roku 1956 tom „Struna światła”.
W swojej twórczości nawiązywał do tradycji i symboli cywilizacji śródziemnomorskiej oraz wyrosłej na jej gruncie kultury chrześcijańskiej Europy, rozważając na tym tle zagadnienia moralne i kondycję duchową współczesnego człowieka. Tomy jego wierszy („Struna światła”, 1956; „Hermes, pies i gwiazda”, 1957; „Studium przedmiotu”, 1961; „Napis”, 1969; „Pan Cogito”, 1974; „Raport z oblężonego Miasta”, 1983; „Elegia na odejście”, 1990; „Rovigo”, 1992; „Epilog burzy”, 1998) oraz zbiory esejów („Barbarzyńca w ogrodzie”, 1962; „Martwa natura z wędzidłem”, 1993; „Labirynt nad morzem”, 2000; „Król mrówek”, 2001) należą do najważniejszych osiągnięć polskiej literatury drugiej połowy XX w. Był również autorem sztuk scenicznych i słuchowisk radiowych („Jaskinia filozofów”, 1956; „Drugi pokój”, 1958; „Rekonstrukcja poety”, 1960; „Lalek”, 1961; „Listy naszych czytelników”, 1972).
Jego utwory tłumaczone były na 35 języków, przynosząc mu wiele prestiżowych nagród, w tym m.in.: Fundacji im. Kościelskich w Genewie (w roku 1964), Jurzykowski Millennium Prize (1965), Fundacji Kultury (1997), Internationaler Nikolaus-Lenau-Preis (1965), Gottfried-von-Herder-Preis (1973), Petrarca-Preis (1979), Bruno Schulz Prize (1988), Jerusalem Prize for the Freedom of the Individual in Society (1991), The T. S. Eliot Award for Creative Writing (1995)…
Zbigniew Herbert zmarł 28 lipca 1998 w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim. 30 lipca 1998 prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go pośmiertnie Orderem Orła Białego, jednak wdowa po poecie, Katarzyna Herbertowa, odmówiła przyjęcia odznaczenia. Po niemal 9 latach, 3 maja 2007, Katarzyna Herbertowa oraz siostra poety, Halina Herbert-Żebrowska, odebrały to odznaczenie z rąk kolejnego prezydenta: Lecha KaczyńskiegoPo śmierci odznaczony został Orderem Orła Białego. Rok 2008 Sejm RP ogłosił Rokiem Zbigniewa Herberta – rok ten w całej Polsce i w wielu miejscach na świecie był wypełniony inicjatywami inspirowanymi jego twórczością.
[źródło] [źródło] [źródło]
BIBLIOGRAFIA:
Tomy poetyckie
1. Struna światła (1956)
2. Hermes, pies i gwiazda (1957)
3. Studium przedmiotu (1961)
4. Napis (1969)
5. Pan Cogito (1974)
6. Raport z oblężonego Miasta i inne wiersze (1983)
7. Elegia na odejście (1990)
8. Rovigo (1992)
9. Epilog burzy (1998)
10. 89 wierszy (1998)
11. Podwójny oddech. Prawdziwa historia nieskończonej miłości. Wiersze dotąd niepublikowane (1999)
Zbiory esejów, opowiadania
1. Barbarzyńca w ogrodzie, Warszawa 1962.
2. Martwa natura z wędzidłem, Wrocław 1993.
3. Labirynt nad morzem, Warszawa 2000.
4. Król mrówek, Kraków 2001.
5. Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948-1998 (także recenzje i publicystyka), oprac. P. Kądziela, Warszawa 2001, wyd. II rozszerzone 2008.
6. "Mistrz z Delft" i inne utwory odnalezione, oprac. B. Toruńczyk, Warszawa 2008.
Dramaty
1. Jaskinia filozofów, „Twórczość” 1956, nr 9
2. Drugi pokój, „Dialog” 1958, nr 4
3. Rekonstrukcja poety, „Więź” 1960, nr 11/12
4. Lalek. Sztuka na głosy, „Dialog” 1961, nr 12
5. Listy naszych czytelników, „Dialog” 1972, nr 11
6. Dramaty (wszystkie), Wrocław 1997. (Wydawnictwo Dolnośląskie)
7. Dramaty, Warszawa 2008. ( Biblioteka "Więzi")
Korespondencja
1. Listy do Muzy. Prawdziwa historia nieskończonej miłości, Gdynia 2000. (Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo) (Bez zgody spadkobierczyń praw autorskich.)
2. ”Kochane Zwierzątka...” Listy Zbigniewa Herberta do przyjaciół – Magdaleny i Zbigniewa Czajkowskich, red. i komentarze: Magdalena Czajkowska, Warszawa 2000.
3. Zbigniew Herbert. Jerzy Zawieyski. Korespondencja 1949-1967, wstęp: Jacek Łukasiewicz, wybór i przypisy: Paweł Kądziela, Warszawa 2002.
4. Zbigniew Herbert. Henryk Elzenberg. Korespondencja, red. i posłowie: Barbara Toruńczyk, przypisy: Barbara Toruńczyk, Paweł Kądziela, 2002.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz